Alcohol bij ouderen
In onze samenleving is alcohol overal aanwezig. Het drinken van alcohol wordt door veel mensen als heel gewoon gezien. Uit onderzoek blijkt dat het merendeel van de ouderen zich er niet bewust van is dat alcohol verslavend werkt en niet goed is voor de gezondheid. Dit kan er uiteindelijk toe leiden dat u meer drinkt dan u wilt of goed voor u is. Niet of minder drinken heeft veel voordelen.
Alcoholgebruik
Uit onderzoek is gebleken dat 80% van de Nederlandse ouderen alcohol drinkt, waarvan één op de drie dagelijks. De helft van de mensen die alcohol drinkt, drinkt 2 of meer glazen per dag.
Er zijn verschillende redenen om alcohol te drinken. Veel voorkomende redenen zijn dat het een gewoonte is geworden, voor de gezelligheid of om te kunnen ontspannen. Anderen drinken alcohol om beter in slaap te kunnen vallen of om lichamelijke of psychische klachten zoals pijn, verdriet, angst of somberheid te verminderen.
Alcoholgebruik bij ouder worden
Vaak gaan mensen op oudere leeftijd door met het drinken van alcohol zoals ze dat altijd gedaan hebben. Bij een deel van de ouderen neemt het alcoholgebruik toe. Alcohol wordt op oudere leeftijd minder goed verdragen. Er zijn verschillende redenen dat het effect van alcohol op oudere leeftijd veel groter is dan op jongere leeftijd, namelijk:
- De afbraak en afvoer van alcohol door de lever en nieren verloopt langzamer, waardoor alcohol langer in het lichaam aanwezig blijft.
- Het zenuwstelsel wordt gevoeliger voor de schadelijke effecten van alcohol.
- De verhouding tussen vet en water in het lichaam verandert, waardoor de alcoholspiegel in het lichaam hoger is bij inname van dezelfde hoeveelheid alcohol.
Nadelen alcoholgebruik:
Een toenemend aantal ouderen krijgt gezondheidsproblemen door het gebruik van alcohol, waaronder:
- Een verhoogde kans op vallen en botbreuken.
Slaapproblemen. Uit onderzoek is gebleken dat veel mensen sneller in slaap vallen na het drinken van alcohol. Echter de slaap is minder diep en onrustiger, waardoor iemand minder uitgerust wakker wordt. - De werking van bepaalde medicijnen kan toenemen of afnemen na het drinken van alcohol.
- Verhoogde kans op hoge bloeddruk en/of cholesterol.
- Toename van het gewicht, doordat er vaak veel calorieën in alcoholische dranken zitten.
- Maagklachten.
- Verhoogde kans op kanker.
- Geheugenproblemen en verhoogde kans op dementie.
- Bij langdurig gebruik toename van stress, somberheid, slaapproblemen en lusteloosheid.
Alcohol en het geheugen
Langdurig gebruik van alcohol kan de hersenen beschadigen. Hierdoor kunnen problemen met het geheugen ontstaan of klachten zoals trager denken en moeite met aandacht en plannen. Uit onderzoek is gebleken dat de kans op dementie verhoogd is bij mensen die alcohol drinken. Er is een verband aangetoond tussen de hoeveelheid alcohol en de kans op dementie. Hoe meer iemand drinkt, hoe hoger de kans op dementie. Hersenschade door het gebruik van alcohol kan geheel of gedeeltelijk verbeteren wanneer iemand volledig stopt met drinken. Bij ongeveer 75% treedt verbetering of herstel op.
Advies alcoholgebruik
Vanwege de schadelijke effecten van alcohol is in 2015 de norm voor alcoholgebruik verlaagd. De gezondheidsraad adviseert om geen of niet meer dan 1 glas alcohol per dag te drinken.
Stoppen of minderen alcoholgebruik
Denkt u er wel eens over om minder alcohol te drinken? Stoppen of minderen kan altijd, het maakt niet uit hoe oud u bent. Ook op oudere leeftijd heeft het een positief effect op uw gezondheid. Vindt u het lastig om te stoppen of minderen?
Hieronder staan enkele algemene adviezen:
- Probeer inzicht te krijgen in uw drinkgewoonte.
- Voorkom dat het drinken van alcohol een gewoonte wordt. Drink bijvoorbeeld alleen in het weekend of bij speciale gelegenheden. Drink minstens 2 dagen per week geen alcohol, om te voorkomen dat uw lichaam went aan de alcohol.
- Hoe minder alcohol, hoe beter.
- Zet de alcohol buiten het zicht.
- Overweeg alternatieven, zoals alcoholvrije bier of wijn.
- Wanneer u het moeilijk vindt om te stoppen of minderen, zoek dan iemand die u hierbij kan helpen. Dit kan een goede vriend(in) of familielid zijn.
- U kunt ook hulp zoeken via uw (huis)arts of de praktijkondersteuner van de huisarts (POH). Denkt u dat u professionele hulp nodig heeft. Bespreek dit dan met uw (huis)arts.
- Als u veel drinkt kan het gevaarlijk zijn om in een keer te stoppen. Het is beter om dit geleidelijk af te bouwen. Het is dan verstandig om hierover te overleggen met een hulpverlener, zoals uw huisarts.
- U kunt online hulp zoeken, ook als het alcohol drinken niet problematisch is.
Voorbeelden van online hulp
Via deze website kunt u de uitdaging aangaan om een maand geen alcohol te drinken. Bijvoorbeeld door mee te doen aan dryjanuary. Meer dan de helft van de deelnemers is zich hierna meer bewust van hun alcoholgebruik en kiest bewuster of, wanneer en hoeveel ze willen drinken.
Polikliniek Klinische Geriatrie in Maasziekenhuis Pantein
De polikliniek Klinische Geriatrie is op werkdagen van 8.30 tot 16.30 uur bereikbaar op telefoonnummer 0485-84 57 56.