Syndroom van Sjögren
Het syndroom van Sjögren is een ziekte waarbij bepaalde klieren in het lichaam ontstoken raken. Vooral de klieren die tranen en speeksel maken werken minder goed. Daardoor krijg je vaak last van droge ogen en een droge mond. Deze ziekte komt door een reactie van het afweersysteem tegen het eigen lichaam. Dit heet een auto-immuunziekte.
Ongeveer 1 op de 100 tot 1 op de 500 mensen krijgt het syndroom van Sjögren. Het komt vooral voor bij vrouwen tussen de 40 en 60 jaar. De ziekte is niet te genezen en blijft dus het hele leven bestaan. Bij kinderen komt deze ziekte zelden voor.
Oorzaken
Het is niet bekend waarom sommige mensen het syndroom van Sjögren krijgen. Erfelijkheid speelt waarschijnlijk een rol, maar we weten nog niet precies hoe. Je kunt niets doen om te voorkomen dat je deze ziekte krijgt.
Verloop van de ziekte
Hoe de ziekte verloopt, verschilt per persoon. Sommige mensen hebben weinig klachten, maar bij anderen kunnen de klachten ernstig zijn en het dagelijks leven flink beïnvloeden. Een kleine groep mensen (ongeveer 5%) krijgt later een bepaalde vorm van kanker in de lymfeklieren of speekselklieren. Dit heet een non-Hodgkin lymfoom.
Klachten
De meest voorkomende klachten zijn:
- Droge ogen: de ogen voelen branderig of jeukerig aan, of het voelt alsof er zand in zit. Droge lucht, rook of fel licht kunnen dit erger maken. Een oogarts kan speciale druppels voorschrijven om dit te verlichten.
- Droge mond: door te weinig speeksel kan het zijn dat iemand met het syndroom van Sjögren vaak water moet drinken (vooral 's nachts), en moeilijk droog voedsel eten zonder te drinken. De mond kan pijnlijk aanvoelen of branderig zijn. Soms kan er een schimmelinfectie in de mond ontstaan of wordt praten lastiger door plakkerige slijmvliezen.
- Pijnlijke gewrichten: veel mensen (ongeveer 80%) hebben last van pijnlijke of ontstoken gewrichten.
- Erge vermoeidheid: ook ongeveer 80% van de mensen is snel of altijd moe. Soms zijn mensen zo moe dat ze niet meer normaal kunt werken of functioneren. Deze moeheid kan plotseling erger worden.
- Grieperig gevoel: veel mensen voelen zich vaak niet lekker, alsof ze griep hebben. De lichaamstemperatuur kan ook iets verhoogd zijn.
Hoe wordt de diagnose gesteld
De arts stelt de diagnose op basis van de klachten, bloeduitslagen en hoe goed de traan- en speekselklieren werken. Andere oorzaken moeten eerst worden uitgesloten. Soms is extra onderzoek nodig. Een kaakchirurg kan dan een klein stukje weefsel wegnemen uit de onderlip om onder de microscoop te bekijken. Dit heet een lipbiopt en dit gebeurt onder plaatselijke verdoving.
De behandeling
Er is geen behandeling die het syndroom van Sjögren geneest. Wel kunnen medicijnen de klachten verminderen. Bij sommige mensen helpt dit goed.
Meer informatie
Wilt u in contact komen met anderen die deze ziekte hebben of meer weten over het syndroom van Sjögren? Kijk dan op de website van de Nationale Vereniging Sjögren Patiënten.
Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Neem dan contact op met de polikliniek Chirurgie via telefoonnummer 0485-84 53 35.