Maasziekenhuis Pantein Hal met trap
  1. Home
  2. Behandeling & onderzoek
  3. Heesheid zonder afwijkingen aan de stemplooien
Behandeling

Heesheid zonder afwijkingen aan de stemplooien

Heesheidsklachten, klachten van een brokgevoel in de keel of moeite met slikken gaan meestal vanzelf weer weg. Blijven de klachten langer dan 3 weken bestaan of is er sprake van niet meer kunnen slikken of hevige pijn dan is het raadzaam een afspraak bij de huisarts te maken. Deze kan dan de klacht behandelen of besluiten tot een verwijzing naar de KNO-arts. De KNO-arts kan met een dun slangetje met een camera de keel en de stemplooien beoordelen. Dit slangetje gaat via de neus naar de keel en heet een flexibele laryngoscopie. De meeste mensen ervaren van dat slangetje maar weinig last. Meestal worden er geen afwijkingen gevonden bij laryngoscopie ondanks dat er wel klachten zijn. Een aantal veelvoorkomende oorzaken van keelklachten zonder afwijkingen van de stemplooien en de keel worden hier besproken.

Keelklachten als onderdeel van een andere ziekte

De lijst met ziektes die keelklachten kunnen veroorzaken is lang. Vaak zijn het veel voorkomende problemen zoals astma of maagzuurklachten en was u er al bekend mee. Soms zijn keelklachten een van de eerste symptomen van een ziekte, zoals bij de ziekte van Parkinson of de ziekte van Sjögren. Ook slokdarm- en schildklierafwijkingen kunnen keelklachten veroorzaken en ook minder voor de hand liggende ziektes zoals reumatische aandoeningen. Daarom is het soms nodig u te verwijzen naar bijvoorbeeld de longarts of neuroloog om te onderzoeken of de keelklachten onderdeel zijn van een andere ziekte. Er kunnen daarbij ook nog andere onderzoeken worden gedaan zoals een slokdarm- of maagonderzoek of bloedafname. De KNO-arts en logopedist kunnen door middel van een aantal gerichte vragen en het onderzoek van de keel goed beoordelen of er meer onderzoek nodig is om de oorzaak van uw klachten te achterhalen.

Overbelasting van stem en keel

Gemiddeld slikken we 700 keer per dag, spreken we 7000 woorden uit per dag en halen we 20.000 keer per dag adem. Daarnaast hoesten we, kuchen we, neuriën we, hummen we en fluiten we. Kortom, de keel heeft het maar druk. Toch raakt de keel niet zomaar overbelast. De keel kan zich goed aanpassen aan de verschillende situaties door snelle reflexen en vele kleine spieren. Een kortdurende toename in belasting van bijvoorbeeld de stem kan de keel goed opvangen door te compenseren. Pas als het compenseren niet meer op een goede ontspannen manier lukt, kan er een overbelasting ontstaan.

De klachten die kunnen optreden bij een overbelasting van de keel zijn heel verschillend. Vaak wordt de stem slechter aan het einde van de dag of heb je het gevoel over een drempel heen te moeten slikken. Ook het gevoel van een kriebel of slijm in de keel waardoor je moet hoesten of schrapen komt veel voor.

Er zijn vele redenen waarom de keel tijdelijk danwel langdurig overbelast kan raken. Het komt vaker voor in bepaalde beroepsgroepen die hun stem veel gebruiken zoals zangers en leraren, maar het kan ook ontstaan na een avond in de kroeg of schreeuwen langs het voetbalveld. Of na een periode van flink ziek zijn met hoesten zoals bij griep of COVID-19. Daarnaast kunnen de lichaamshouding en nek- en rugklachten ervoor zorgen dat compenseren moeilijker wordt. Ook het langzaam ouder worden van de keel en stemplooien kunnen hierbij een rol spelen.

Hoe behandel je een overbelaste stem en keel?

De behandeling bestaat uit logopedie. De logopedist kan ervoor zorgen dat de overbelasting wordt opgelost met oefeningen die letten op bijvoorbeeld ademhaling en ontspannen spreken, maar ook massagetechnieken die spieren van hals, nek en kaak losmaken en ruimte creëren in en rondom het strottenhoofd. De logopedist kan ook tips geven hoe overbelasting in de toekomst voorkomen kan worden. Dit is belangrijk, omdat langdurige belasting kan zorgen voor bijvoorbeeld stemplooiknobbeltjes.

Door een heftige of traumatische gebeurtenis, recent of in het verleden.

De keel en het gebied in de hersenen dat actief wordt bij verschillende emoties staan nauw in verbinding met elkaar. Een brok in je keel bij verdriet of een kriebel in de keel vlak voor een spannend sollicitatiegesprek zijn slechts enkele voorbeelden hiervan. Deze zijn gelukkig vaak kortdurend. Als er een heftige gebeurtenis of traumatische ervaring is geweest, kunnen deze klachten langer duren of met periodes terugkomen. Soms heeft deze gebeurtenis een directe link met de keel. Bijvoorbeeld dat er bij een mishandeling de keel werd vastgegrepen of als iemand veelvuldig gepest is met het geluid van de stem. Soms is deze link wat subtieler zoals een flinke keelontsteking in de periode dat je een miskraam kreeg of het gevoel dat je niet gehoord wordt na een valse beschuldiging.

Soms is deze link tussen gebeurtenis en keel er ogenschijnlijk niet. Toch kunnen er dan keelklachten ontstaan. Dit heeft te maken met de natuurlijke lichamelijke reactie op een heftige gebeurtenis waar onder andere de keel een belangrijke rol vervult. In de acute situatie is er een vecht (fight), vlucht (flight) of bevries (freeze) reactie. Het lichaam komt in de opperste staat van paraatheid. Je voelt het hart bonken in de keel. Je voelt je onveilig. Bij een fight en flight reactie spannen de spieren aan en de ademhaling en hartslag versnellen. Bij een freeze reactie vertragen de ademhaling en de hartslag juist en maak je geen geluid. Deze acute en onbewuste overlevingsstrategieën zorgen ervoor dat je dat moment overleeft. Wanneer de situatie veiliger is, keert het lichaam weer terug naar de normale situatie. De rust keert terug.

Bij langdurige of regelmatige blootstelling aan vergelijkbare situaties kan het gevoel van veiligheid ontregeld raken. Je bent meer waakzaam en alert en reageert hierdoor meer op prikkels van buitenaf zoals geluiden en geuren. Ook bewuste en onbewuste herbelevingen van een unieke situatie kunnen een verhoogde alertheid van het lichaam veroorzaken.

Welke klachten kun je krijgen en hoe behandel je het?

Klachten van de keel die kunnen optreden, zijn heesheid en keelpijn. Ook overgevoeligheid van de hals bij aanraking of het niet meer kunnen doorslikken van voeding komen voor. Niet alleen klachten van de keel komen veel voor bij een doorgemaakt trauma. Oorsuizen, duizeligheidsklachten, hartkloppingen en buikpijnklachten komen ook vaak voor. Doordat de klachten over het hele lichaam verspreid kunnen voorkomen, zijn mensen vaak al door meerdere specialisten onderzocht en wordt er meestal geen andere oorzaak gevonden voor deze klachten. In het stem- en slikcentrum van het Maasziekenhuis hebben we ervaring met het herkennen van deze klachten. De behandeling is veelzijdig en bestaat soms uit een combinatie van therapieën. Samen met u bespreken we welke therapie mogelijk bij u past. We werken nauw samen met verschillende collega’s in de regio zoals de logopedist, traumatherapeut en psycholoog.