Stemplooi knobbeltjes, poliepen en cystes

Wat zijn stemplooi knobbeltjes?

Knobbeltjes van de stemplooien zijn goedaardige afwijkingen die vaak aan allebei de stemplooien voorkomen. Ze ontstaan vaak na langdurige overbelasting van de stemplooien. Het is een veelvoorkomend probleem bij mensen die hun stem veel gebruiken zoals zangers, docenten, coaches en receptionistes. Ook andere zaken die je keel irriteren zoals roken, hoesten of schrapen kunnen knobeltjes veroorzaken. Je kunt het zien als een soort eelt op je stemplooien. Voor een goede stem moeten je stemplooien kunnen sluiten. Door de knobbeltjes kunnen de stemplooien niet meer goed sluiten en word je hees. Knobbeltjes geven meestal geen andere klachten in de keel, maar door de overbelasting kan er wel een brok-gevoel in de keel zijn of gevoeligheid van de keel of hals.

Hoe behandel je stemplooi knobbeltjes?

Een operatie is zelden nodig. De behandeling bestaat uit stemrust gecombineerd met logopedie. De logopedist maakt een op maat gemaakt behandelplan dat gericht is op het laten verdwijnen van de knobbeltjes en voorkomen dat het terugkomt. Hierbij wordt er bijvoorbeeld gewerkt aan ademhalingstechnieken, aan het verminderen van spierspanning en aan spreek- en eventueel zangtechnieken.

Wat is een cyste?

Een cyste is een holte gevuld met meestal vocht. Het kan vrijwel overal in het lichaam voorkomen, dus niet alleen in de stemplooien, maar ook op andere plekken in de keel. Stemplooicystes ontstaan veelal spontaan en maar aan één stemplooi. Soms zie je wel aan de andere stemplooi een knobbeltje ontstaan doordat de cyste langdurig tegen de andere stemplooi drukt. Stemplooicystes geven dan ook, net zoals knobbeltjes, vooral klachten van heesheid. Cystes op andere plekken in de keel geven vaak geen klachten.

Hoe behandel je een stemplooicyste?

Bij een cyste is meestal een operatie nodig om deze weg te halen. Een stemplooicyste wordt als het ware uit de stemplooi gepeld om zo min mogelijk schade aan de stemplooi zelf te maken en daarmee de grootste kans op volledig herstel van de stem. Logopedie voor en na de operatie vergroot de kans op volledig herstel van de stem en vermindering van littekenweefsel. Als er naast de cyste ook een knobbeltje aanwezig is, is logopedie nodig om het knobbeltje te laten verdwijnen.

Cystes op andere plekken in de keel hoeven alleen behandeld te worden als er klachten zijn. Belangrijk is om goed te bepalen of de klachten ook daadwerkelijk door de cyste komen en niet door overbelasting of spierspanning. Hiervoor zijn vaak een aantal sessies logopedie nodig. Als er een operatie nodig blijkt, kan dat soms onder algehele narcose en soms onder lokale verdoving met laser.

Wat is een stemplooipoliep?

Een derde zwelling die vaak gezien wordt op de stemplooien zijn poliepen. Het zijn goedaardige verdikkingen van de stemplooien die aan één of twee stemplooien kunnen voorkomen. Net zoals knobbeltjes is langdurige overbelasting of irritatie een veel voorkomende oorzaak van poliepen, maar het kan ook bij een acute hevige belasting ontstaan zoals bij schreeuwen of flink hoesten. Poliepen geven vaak heesheidsklachten die soms zeer wisselend zijn en soms hoestklachten.

Hoe behandel je een stemplooipoliep?

Poliepen gaan vaak niet volledig weg door logopedie. Een operatie is vaak nodig om de poliepen te verwijderen. Dit kan soms onder algehele narcose en soms onder lokale verdoving met laser. Toch is logopedie wel belangrijk voor en na de operatie om de kans op littekenvorming na de operatie te verminderen en eventueel andere problemen met de stem en keel te verbeteren. De combinatie van een operatie en logopedie voor en na de operatie geeft het beste resultaat.