GBS drager (Groep-B-streptokokken) tijdens de zwangerschap zonder risicofactoren

Wat zijn groep B streptokokken (GBS)?

Streptokokken zijn bacteriën. Ze zijn alleen zichtbaar onder de microscoop. Er bestaan verschillende soorten streptokokken: de groep B streptokok is er daar één van. Deze streptokokken worden afgekort GBS genoemd.

Hoe vaak komt GBS voor bij zwangeren?

GBS komt voor bij één op de vijf vrouwen (20%) zonder dat het klachten veroorzaakt. Mensen die de bacterie in hun lichaam hebben, maar niet ziek zijn, zijn zogenaamde dragers. Een behandeling voor GBS in je vagina is niet nodig. Een behandeling is alleen nodig als de GBS bacterie in de urine wordt gevonden.

Wat zijn de gevolgen van de GBS bacterie voor de baby?

Ongeveer de helft van de vrouwen die groep B streptokokken bij zich dragen, geeft de bacterie tijdens de bevalling door aan de huid van het kind. Van de 1000 vrouwen zijn 200 vrouwen draagster van de bacterie en worden 100 kinderen besmet met de bacterie. Het grootste deel van deze baby’s wordt hier niet ziek van, omdat de bacteriën alleen op de huid of slijmvliezen van de pasgeborene zitten.

Een pasgeborene wordt pas ziek als de bacteriën het lichaam binnendringen. Dat gebeurt bij 1 op de 100 kinderen die besmet zijn. Dit betekent dat 99 van de 100 kinderen niet ziek worden.

Hoe kan een kindje besmet en ziek worden?

Kinderen kunnen al in de baarmoeder besmet worden met GBS. Dit kan ook tijdens de bevalling of na de geboorte gebeuren. Een besmetting in de baarmoeder gebeurt meestal na het breken van de vliezen. De streptokokken komen vanuit de vagina in de baarmoeder en in het vruchtwater. Zo kan de baby al voor de geboorte besmet raken en ziek worden. Hoe langer het na het breken van de vliezen duurt tot de bevalling begint, hoe groter de kans op besmetting. Heel soms raakt een kind in de baarmoeder besmet en geïnfecteerd zonder dat de vliezen gebroken zijn.

Temperatuursverhoging (koorts) bij de moeder en een versnelde hartslag van de baby zijn aanwijzingen voor een infectie.

Meestal wordt een kind met GBS-ziekte binnen 24 uur na de geboorte ziek. Een klein aantal baby’s wordt pas na de eerste levensweek ziek. Kindjes kunnen tot drie maanden na de bevalling ziek worden.

GBS-ziekte bij het kind

Als de moeder drager is van de GBS bacterie, dan is het advies om na de geboorte 12 tot 24 uur in het ziekenhuis te blijven voor observatie. Zieke kinderen ademen vaak zacht kreunend of snel en oppervlakkig. Soms stopt het kindje zelfs even met ademhalen. De kleur van de huid is niet mooi roze of bruin, maar grauw, blauw of bleek. Het kindje kan slap aanvoelen en suf zijn. Soms reageert de baby erg sterk op prikkels, zoals aanraking. Er kunnen stuipjes ontstaan.

Eerste signalen

Het zacht kreunende geluid is een belangrijk waarschuwingssignaal net zoals koorts of juist een te lage lichaamstemperatuur. Ook een snelle ademhaling en/of een afwijkende kleur zijn belangrijke signalen. Voedingsproblemen, zoals spugen of niet willen drinken, kunnen ook wijzen op de GBS-ziekte.

Ernstig verloop

Een GBS-ziekte kan zich in een heel snel tempo ontwikkelen, soms zelfs binnen enkele uren. De infectie kan ernstig verlopen als er sprake is van een longontsteking, een bloedinfectie of een hersenvliesontsteking. Ongeveer 5 op de 100 kinderen met de GBS-ziekte overlijdt aan de infectie.

Is het mogelijk de GBS-ziekte te voorkomen?

Bij u zit de GBS bacterie in de vagina of darm, maar er zijn geen extra risicofactoren aanwezig die de kans op ziekte bij de baby verhogen. U kunt zelf kiezen of u tijdens de bevalling met antibiotica behandeld wilt worden of niet. U kunt dit met uw verloskundige of gynaecoloog bespreken. De antibiotica wordt tijdens de bevalling elke 4 uur via een infuus toegediend.

Deze keuzekaart kan u helpen in het maken van een keuze.

Wat is het voordeel van het preventief gebruik van antibiotica bij GBS dragerschap?

Het preventief toedienden van antibiotica tijdens de bevalling voorkomt veel gevallen van de GBS-ziekte. Als vrouwen die GBS-drager zijn geen antibiotica krijgen tijdens de bevalling, dan worden ongeveer 33 op de 3000 kinderen ziek. Als zij wel preventief antibiotica tijdens de bevalling krijgen, dan worden 1 per 3000 kinderen ziek.

Wat zijn de mogelijke nadelen van het preventief gebruik van antibiotica bij GBS dragerschap?

• Er is een infuus nodig om antibiotica toe te dienen. Dit is alleen mogelijk als u in het Maasziekenhuis bevalt onder begeleiding van een verloskundige van het ziekenhuis.
• Er is een kleine kans op een allergische reactie op het antibioticum.
• De antibiotica komt via de moederkoek ook bij de baby terecht. Hierdoor kunnen de bacteriën in de darmen van de baby veranderen. Overgewicht, astma en allergieën komen iets vaker voor bij kinderen die rond de geboorte antibiotica hebben gekregen, maar de verschillen zijn klein.

Soms krijgt ook de baby na de geboorte antibiotica. De kinderarts geeft hierover na de geboorte een advies. Als antibiotica nodig is, dan wordt het kind opgenomen op de verpleegafdeling.

Meer informatie

Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, stel ze gerust aan uw gynaecoloog. U kunt ook contact opnemen met verpleegafdeling B4 op telefoonnummer 0485–84 55 70.

Deze folder is gerealiseerd in samenwerking met de VSV partijen van Geboortezorg Boxmeer.