Maasziekenhuis voorkomt 11.000 opnamedagen met netwerk acute zorg

Wel of niet de spoedeisende hulp (SEH) sluiten? De discussie over de toekomst van de acute zorg draait veel te veel om het eindstation, de SEH, meent Pauline Terwijn, bestuursvoorzitter van Pantein. ‘Acute zorg is zo veel meer dan de SEH. Acute zorg begint bij mensen thuis. De kunst is hoe je de acute zorg zo in een netwerk van zorgaanbieders organiseert dat je ziekenhuisopnames voorkomt. En als mensen toch echt acuut zorg nodig hebben, dat je het zo organiseert dat mensen op de goede plek komen.’

Acutezorgnetwerk

In de regio MooiMaasvallei heeft Pantein– dat bestaat uit het Maasziekenhuis, thuiszorg, verpleeghuizen en service aan huis – de afgelopen jaren een netwerk acute zorg opgebouwd. In het werkgebied van het Maasziekenhuis, waar 135.000 inwoners wonen, werken zestig huisartsen, welzijn, wijkverpleging, ouderenzorg, ggz en gemeenten intensief samen. ‘De minister zou ons regionale acutezorgnetwerk moeten omarmen als voorbeeld van hoe het integraal zorgakkoord (IZA) het bedoelt’, vindt Terwijn. ‘Het regionale acutezorgnetwerk is de oplossing voor allerlei politieke vragen over de spoedzorg. Als alle schakels in de keten van acute zorg soepel lopen, voorkom je stops op de SEH.’

Spoedplein

Het acutezorgnetwerk begint bij de zorg thuis. Bij huisartsen en wijkverpleegkundigen die weten waar de kwetsbare mensen wonen. Zij signaleren het als het thuis niet goed gaat en als problemen acuut kunnen worden. Een telefoontje van de huisarts naar het spoedplein, dat de regionale triage doet, is genoeg. De triagist, een gespecialiseerde verpleegkundige, beslist wie er aan zet is. Dat kan welzijn, de specialistische wijkverpleging of de specialist ouderengeneeskunde zijn. Terwijn: ‘Zo voorkomen we dat huisartsen ten einde raad patiënten maar insturen naar de SEH. Ze kunnen thuis blijven, met de juiste zorg.’

Pantein herstelkliniek

Maar soms gaat het thuis echt niet meer. Met name ouderen met meerdere ziektebeelden gaan soms onderuit. Vaak belanden die ouderen in het ziekenhuis. Terwijl niet hun aandoeningen het probleem vormen, maar hun functioneren met die aandoeningen. Voor die ouderen heeft Pantein de herstelkliniek. Daar probeert de specialist ouderengeneeskunde het functioneren van de ouderen te herstellen. Na een paar dagen of weken kunnen deze ouderen weer naar huis. ‘Zo voorkomen we echt honderden opnames per jaar in het ziekenhuis. Die gingen voorheen naar de SEH, omdat huisartsen ze zo niet het weekend in wilden laten gaan. We hebben geen overloop meer op vrijdagmiddag.’

Maasziekenhuis: weinig verkeerde bedden

Doordat de zorg thuis goed is opgetuigd, heeft het Maasziekenhuis nauwelijks meer ‘verkeerde bedden’ in het ziekenhuis. Bij opname in het ziekenhuis maakt de wijkverpleging, die ook in het spoedplein zit, al een plan. ‘De loep van wijkverpleging, herstelkliniek en ziekenhuis is compleet. Als iemand in het ziekenhuis komt, behandelen we zo lang als nodig is en gaan mensen zo snel mogelijk weer naar huis. Daar neemt de wijkverpleging het weer over.’

Regio MooiMaasvallei

Het acutezorgnetwerk maakt onderdeel uit van de bredere samenwerking MooiMaasvallei in de regio, die zeven jaar geleden is gestart. Zorgaanbieders trekken samen op met werkgevers, scholen en gemeenten om de inwoners in de Maasvallei gezond te houden. De bestuurders treffen elkaar een keer in de zes weken. Ook de zorgverzekeraar VGZ schuift bij dat overleg aan.

11.000 opnamedagen minder

De winst van de inzet op preventie en de regionale samenwerking in de acute zorg is vooral terug te zien in de cijfers van het Maasziekenhuis. Het ziekenhuis voorkomt jaarlijks 11.000 opnamedagen. Het aantal onverwachte lange opnames is 30 procent lager dan het landelijk gemiddelde. Het aantal herhaalopnames is 20 procent lager dan het gemiddelde in de de benchmark van ziekenhuizen. De cijfers komen uit de Dutch Hospital Data.

Financiering knelt

Ondanks de resultaten is de financiering van de domeinoverstijgende samenwerking in het acutezorgnetwerk een groot probleem. De kosten van de triage op het spoedplein zijn niet gedekt. Ook krijgt Pantein geen geld voor het overleg dat de tien specialisten ouderenzorg hebben met de huisartsen. Bovendien halen zorgverzekeraars jaarlijks twee ton weg uit het ziekenhuisbudget om huisartsen in de regio meer tijd te geven voor een consult met patiënten. ‘Zorgverzekeraars zien onze resultaten wel, maar ze doen de zorginkoop nog op de oude manier: gefragmenteerd, per domein.’

Beloon samenwerking

Daarom doet Pauline Terwijn een beroep op zorgverzekeraars. ‘We doen de transitie zoals het IZA wil. We zetten in op preventie, gezondheid en regionale samenwerking in netwerken. Dat is absolute noodzaak, want de zorgvraag gaat de komende twintig jaar verdubbelen, terwijl zorgorganisaties niet meer medewerkers krijgen. We moeten dus de zorgvraag voorkomen. En als mensen toch zorg nodig hebben, dan moeten we die snel mogelijk thuis oplossen. Ik wil graag dat zorgverzekeraars ons belonen voor het voorkomen van zorg. Dat kan door de samenwerking in regionale acutezorgnetwerken beter te ondersteunen en financieren.’