Maasziekenhuis Pantein Hal boven
  1. Home
  2. Behandeling & onderzoek
  3. Pijnpomp thuis
Patiëntenfolder

Pijnpomp thuis - Maasziekenhuis Pantein

U wordt geopereerd aan uw voet/enkel. Voor de operatie van uw voet/enkel spreekt de anesthesioloog een blokverdoving met u af. Dit is een vorm van anesthesie waarbij één been of gedeelte van het onderbeen wordt verdoofd. Na de operatie krijgt u een pijnpomp die ervoor zorgt dat u zo min mogelijk pijn heeft. In deze folder leest u hoe de draagbare pijnpomp werkt en wat u moet weten als u met deze pijnpomp naar huis gaat.

Verdoving van een been of onderbeen

Na het verdoven van de zenuw in de knieholte wordt hier een katheter (dun slangetje) achtergelaten. De verdoving zorgt ervoor dat u geen pijn voelt tijdens en na de operatie.

Waarom een pijnpomp?

Na de operatie komt u op de uitslaapkamer. Uw been is dan nog steeds verdoofd, want de verdovingsvloeistof werkt dan nog. Om te voorkomen dat u pijn krijgt als de verdoving gaat uitwerken, hebben we bij uw knieholte een katheter geplaatst. Op deze katheter sluiten we een zogenaamde pijnpomp aan. Deze pomp dient automatisch kleine hoeveelheden verdovende vloeistof toe waardoor uw been of een deel ervan langer verdoofd blijft en u geen pijn voelt op de plek waar u geopereerd bent.

Soms slaapt u de eerste nacht na de operatie in het ziekenhuis. Dan krijgt u een pijnpomp die daags na de operatie vervangen wordt door een draagbare pijnpomp die mee naar huis kan en daar nog 48 uur aangesloten kan blijven zitten.

Soms gaat u de dag van de operatie al naar huis en dan wordt deze draagbare pijnpomp al op de verkoeverkamer aangesloten en deze kan dan nog ongeveer 72 uur aangesloten blijven. Wanneer u de katheter moet verwijderen en hoe u de katheter verwijdert staat onderaan deze folder.

Hoe werkt de pijnpomp?

De pijnpomp bestaat uit een stevige cassette gevuld met verdovingsvloeistof die is aangesloten op de katheter in uw knieholte. De cassette is doorzichtig zodat duidelijk is hoeveel medicijn er nog in de cassette zit. De pijnpomp heeft geen batterijen of infuuspaal nodig. De pijnpomp zorgt dat er continu een kleine hoeveelheid verdovingsvloeistof wordt toegediend door de katheter.

Daarnaast heeft de pijnpomp een bolusfunctie. De bolusfunctie is een knop waarmee u zichzelf een extra hoeveelheid pijnstilling kan toedienen. Het reservoir van de pijnpomp loopt langzaam leeg; het gebruiken van de bolusfunctie versnelt dit iets.

Bolusfunctie

Als u pijn gaat voelen kunt u op de bolusknop van de pijnpomp drukken. De pijnpomp gaat dan extra pijnstilling toedienen. Sommige patiënten gebruiken de bolusknop helemaal niet, andere patiënten gebruiken de knop bijna ieder uur. Voor de veiligheid is de hoeveelheid pijnmedicatie die de pijnpomp kan toedienen begrensd. U kunt zichzelf dus nooit teveel medicatie toedienen.

Om de bolusknop te bedienen, neemt u deze in de hand en duwt de knop naar beneden totdat hij vastklikt (denk aan de knop van bijvoorbeeld een broodrooster, ook deze knop duwt u naar beneden tot hij vastklikt). Het indrukken van de bolusknop gaat heel erg stroef. De extra pijnstilling wordt nu toegediend door de pijnpomp.

Afbeelding Bolusknop

Bolusknop

Afbeelding Bolusknop induwen

Bolusknop induwen

Aan de zijkant van de bolusknop is een oranje streepje zichtbaar. Dit is een indicator voor het herladen van de bolusfunctie. U kunt zichzelf een bolus toedienen wanneer het oranje streepje bij de 5 is. Nadat u op de bolusknop hebt gedrukt is het oranje streepje naar de 0 gezakt. Na enkele minuten begint hij langzaam terug te kruipen. Als het oranje streepje weer volledig bovenaan zichtbaar is, betekent dit dat de bolusfunctie weer volledig herladen is en dat u zichzelf weer een bolus kunt toedienen. Het herladen duurt ongeveer 1 uur.

Advies: neem 1 uur voordat u gaat slapen 1 bolus en op het moment van in bed stappen ook nog 1 bolus, zodat er extra pijnstilling is voor de nacht.

Afbeelding indicatie volledig opgeladen

Indicatie: volledig opgeladen

Indicator: na toedienen bolus

Indicator: na toedienen bolus

 

Waar moet u rekening mee houden?

Uw verdoofde been

Wees erg voorzichtig met uw verdoofde been als de pijnpomp nog aangesloten is. Door de verdoving voelt uw been doof aan, maar ook de spierkracht in uw been is minder. Het is daarom belangrijk dat u zich verplaatst op een veilige manier, bijvoorbeeld met twee krukken of een rollator. Dit om te voorkomen dat u valt. Als de verdoving uitwerkt, komt het gevoel en de kracht in uw been langzaam weer terug.
Let op: als u de bolusknop heeft gebruikt, kan de doofheid toenemen en de spierkracht (weer) verminderen.

Voordat u naar huis gaat, kunt u met de fysiotherapeut van het Maasziekenhuis oefenen hoe u moet lopen met krukken. Als u gips heeft gekregen en/of niet mag belasten dan is dat zeker van belang.

Meedragen van de pijnpomp

U kunt de pijnpomp met u meedragen in het bijbehorende heuptasje. De medicatie kan niet tegen vrieskou en ook niet goed tegen direct zonlicht. Als het vriest en u komt buiten dan draagt u de tas met de pijnpomp onder uw jas. Ook is het van belang dat u de pijnpomp niet in het directe zonlicht legt en ervoor zorgt dat deze niet warmer wordt dan 38°C.
’s Nachts kunt u de pijnpomp bij u in bed leggen naast uw been of op uw hoofdkussen. De pomp mag niet op de grond liggen. Het is belangrijk voor de werkzaamheid, dat de pomp op gelijke hoogte met uw heup is.

Douchen

De pijnpomp is spatwaterdicht. Houd wel de pleisters bij uw wond en bij de katheter zoveel mogelijk droog, want deze laten los bij nattigheid. U kunt zich gewoon wassen. Als u wilt douchen dient u het geopereerde been droog te houden.
Als u gips heeft gekregen, geeft de verpleegkundige u instructies voor het douchen met gips.

Tabletten voor pijnstilling

Voordat u naar huis gaat kunt u bij de apotheek in de centrale hal medicijnen ophalen voor de pijnstilling thuis. Deze kunt u gelijktijdig/naast de pijnpomp gebruiken. Neem de tabletten in zoals de arts u heeft voorgeschreven. U heeft van de arts ook extra tabletten gekregen voor ‘zo nodig’. Als de pijn niet onder controle is met de pijnpomp en de voorgeschreven tabletten, kunt u een extra tablet nemen van de ‘zo nodig’ medicatie. Mogelijk heeft u de ‘zo nodig’ medicatie niet nodig of pas na het verwijderen van de katheter.

Het verwijderen van de katheter

De pijnpomp is aangesloten op de katheter. Deze katheter dient uiterlijk 72 uur na het inbrengen verwijderd te worden.
De verpleegkundige schrijft in onderaan deze folder de datum en tijd voor u op wanneer u de katheter uiterlijk moet verwijderen. Als de pijnpomp eerder leeg is, mag u de katheter natuurlijk ook eerder verwijderen.

Het verwijderen van de katheter doet u op deze manier:

  • Leg een pleister klaar;
  • Was uw handen;
  • Ga rustig zitten met uw been hoog, bijvoorbeeld op bed;
  • Zet het klemmetje dicht;
  • Verwijder de pleisters in de knieholte waarmee de katheter vastgeplakt is. Als de pleister erg vast zit kunt u hem losweken met wat water;
  • Het dunne slangetje zit ongeveer 5 cm onder de huid en komt makkelijk los, u kunt er rustig aan trekken tot het helemaal verwijderd is;
  • Na het verwijderen plakt u een pleister op de plek waar de katheter heeft gezeten. Er kan nog wat wondvocht uitlekken, dat is normaal. Na een dag kunt u de pleister verwijderen.

Als u dat prettiger vindt, kunt u bijvoorbeeld uw partner vragen de katheter voor u te verwijderen.

De pijnpomp en de katheter kunt u inleveren bij het chemisch afval of bij uw eigen apotheek voor vernietiging.


Veel gestelde vragen

De katheter lekt onder de pleister, wat moet ik doen?

Het kan zijn dat er verdovingsmiddel langs de katheter onder de pleister lekt. Dit ziet er slordig uit, maar het kan helemaal geen kwaad. De verdoving blijft effectief. Eventueel kunt u een schone handdoek of absorberend verband over de pleister leggen als u bang bent dat de vloeistof onder de pleister uit lekt. Als de pleister losraakt door het lekken kunt u de pleister met verbandpleister extra stevig vastplakken.

De pijnpomp is leeg, wat nu?

Soms is de pijnpomp leeg voordat het tijdstip voor het verwijderen is aangebroken, doordat de bolusfunctie veel is gebruikt. Als het reservoir leeg is, dan ziet u geen “band” meer in het midden. Als de oranje indicator in de bolusknop niet meer helemaal omhoog komt, is dat ook een teken dat de medicatie op is. U kunt nu de katheter verwijderen volgens de instructie in deze folder.

De katheter heb ik nu drie dagen, maar de cassette is nog niet leeg, wat moet ik doen?

Om infecties te voorkomen is het belangrijk de katheter na 72 uur te verwijderen. Meestal is het pompje dan nog niet leeg. De katheter verwijdert u volgens de instructie in deze folder. Om te voorkomen dat er vloeistof uit het slangetje blijft lekken kunt u het blauwe afsluitklipje aan het slangetje dichtzetten.

De pleister zit erg goed vastgeplakt en verwijderen is pijnlijk, wat kan ik doen?

Onder het midden van de pleister zit een gel die zorgt dat de katheter goed blijft zitten en er geen vuiligheid bij kan komen. Soms plakt deze gel heel erg vast aan de huid en is verwijderen hierdoor lastiger en pijnlijk. Vaak helpt het om wat water op de gel te druppelen en zo langzaam de pleister los te weken. U kunt hiervoor gewoon kraanwater gebruiken.

Ik moet erg hard trekken om de katheter te verwijderen, wat nu?

Het verwijderen van de katheter moet makkelijk gaan, hij is niet vastgehecht of vastgemaakt. Probeer nooit met veel kracht de katheter te verwijderen en knip nooit de katheter af! Als het u niet lukt de katheter te verwijderen, neem dan contact op met de (pijn)verpleegkundige van het Maasziekenhuis.

Ik heb de katheter verwijderd, maar mijn been is nog doof. Hoe kan dat?

Als u de katheter verwijderd heeft houdt de verdoving nog enige uren aan. Als de doofheid na het verwijderen van de katheter erger wordt of niet na een dag wegtrekt, moet u contact opnemen met de (pijn)verpleegkundige van het Maasziekenhuis.

Ik heb de pijnpomp en de tabletten gebruikt en heb toch nog pijn aan mijn been, wat kan ik doen?

Als uw pijn niet onder controle is, kunt u de bolusfunctie van de pijnpomp gebruiken. Daarnaast kunt u de tabletten innemen, die de arts heeft voorgeschreven. Geef de pijnstilling een half uur om in te werken voor u besluit dat het niet werkt. Als de pijnstilling toch onvoldoende is, kunt u contact opnemen met de (pijn)verpleegkundige van het Maasziekenhuis.

U wordt enkele dagen nadat u de katheter verwijderd heeft door de pijnverpleegkundige gebeld. Onderaan deze folder zijn datum en ongeveer tijdstip ingevuld wanneer dit telefoontje plaats zal gaan vinden.

Meer informatie

Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u deze stellen aan de verpleegkundige van de afdeling en/of pijnservice medewerker.

Als u thuis nog vragen heeft, dan kunt u de pijnverpleegkundige bellen. De pijnverpleegkundige is dinsdag tot en met vrijdag bereikbaar van 8.30 tot 11.30 uur op telefoonnummer 0485-84 61 82.

Formulier

 

Specialismen