Nierfunctievervangende therapie op de IC
Uw familielid of naaste heeft op de Intensive Care tijdelijk nierfunctievervangende therapie nodig, omdat de nieren niet goed werken. Hiervoor gebruiken we een kunstnier. De kunstnier neemt de functie van de nieren dan tijdelijk over. In deze folder leest u wat deze behandeling inhoudt. De folder is bedoeld als aanvulling op de mondelinge informatie die u krijgt van de arts en de verpleegkundige.
Functie van de nieren
Belangrijke functies van de nieren zijn het verwijderen van afvalstoffen uit het bloed en het afvoeren van het teveel aan vocht uit het lichaam. De afvalstoffen en het vocht vormen de urine die we uitplassen.
Waarom nierfunctievervangende therapie?
Als de werking van de nier binnen enkele uren of dagen snel achteruit gaat, dan noemen we dat acuut nierfalen. Dit kan verschillende oorzaken hebben, bijvoorbeeld: een infectie (bacterie of virus) in de bloedbaan (sepsis), een periode van te lage bloeddruk, soms in combinatie met be-paalde medicijnen of een lange operatie.
Door deze oorzaken vermindert de doorbloeding en het functioneren van de nier. Het gevolg is dat de nieren tijdelijk hun werk niet goed kunnen doen. De nieren maken minder of geen urine en afvalstoffen worden niet of onvoldoende uit het lichaam verwijderd. Om het lichaam hierbij te helpen, gebruiken we een kunstnier. Dit noemen we nierfunctievervangende therapie of dialyse.
Met een kunstnier wordt het bloed 24 uur per dag gespoeld. Het filteren van afvalstoffen gebeurt langzaamaan en het afvoeren van het teveel aan vocht kan nauwkeurig plaatsvinden.
De behandeling
In Maasziekenhuis Pantein stellen de intensivisten vast of er tijdelijk met dialyse gestart moet worden. Soms overleggen ze hiervoor met de internist-nierziekten (nefroloog) en/of met collega’s van het Radboudumc in Nijmegen.
Voor dialyse is er een toegang naar een bloedvat nodig. Daarvoor brengt de arts een katheter (een dun slangetje) in een ader. Meestal is dit in de lies of in de hals. Het inbrengen van de katheter gebeurt onder plaatselijke verdoving.
De katheter is aangesloten op een dialyseapparaat. In het apparaat bevindt zich de kunstnier. In het filter van de kunstnier worden de afvalstoffen uit het bloed gehaald. Daarna gaat het gezuiverde bloed via de katheter terug naar het lichaam. De afvalstoffen, die in vocht zijn opgelost, worden opgevangen in een zak onderaan de kunstnier.
Figuur. Dialyseapparaat
Als de nieren te weinig urine maken, haalt de kunstnier meer vocht uit het bloed dan er wordt teruggegeven. Om te controleren of de kunstnier goed werkt, wordt er minstens 4 keer per dag bloed afgenomen. Als het nodig is, kan de werking van de kunstnier worden bijgesteld.
Na verloop van tijd raakt het filter van de kunstnier verzadigd. Dit kan variëren van 1 tot 72 uur. De verpleegkundige controleert het apparaat elk uur. Zo wordt het proces nauwkeurig in de gaten gehouden.
Het kan gebeuren dat het dialyseapparaat een alarm geeft. U hoeft hier niet van te schrikken. De verpleegkundige zal hier direct op reageren en het probleem oplossen. Tijdens de behandeling mag er geen knik in de katheter komen. Daarom is het soms niet mogelijk om een arm of been helemaal te buigen.
Om te kijken of de nieren nog een beetje urine maken, heeft u een blaaskatheter. Via dit slangetje wordt de urine afgevoerd en opgevangen in een zak. De blaaskatheter blijft meestal tijdens de behandeling zitten.
Duur van de behandeling
Hoelang de behandeling gaat duren hangt af van de snelheid waarmee de nieren en de nierfunctie herstellen. Dit kan variëren van een dag tot weken. De intensivist beoordeelt elke dag of de behandeling nog moet doorgaan. Dit gebeurt aan de hand van de bloeduitslagen en de hoeveelheid urine die de nieren maken.
Vragen
Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u deze stellen aan de intensivist of verpleegkundige. De afdeling Intensive Care (IC) is bereikbaar op telefoonnummer 0485-84 55 15.