Het gebruik van aspirine in de zwangerschap

Hoge bloeddruk, zwangerschapsvergiftiging en groeivertraging

Zwangerschap is een natuurlijk proces, waarbij er complexe veranderingen in uw lichaam optreden. Soms kan een zwangerschap gecompliceerd worden door een hoge bloeddruk. Dit noemen we ook wel zwanger-schapshypertensie. Een ernstigere vorm hiervan is zwangerschapsvergiftiging. De medische term hiervoor is pre-eclampsie. Bij zwangerschapsvergiftiging is er naast een hoge bloeddruk ook sprake van eiwit in de urine en andere, meestal tijdelijke, afwijkingen in lever- en nierfunctie. Dit kan de gynaecoloog aantonen via een bloedonderzoek. Daarbij heeft u als zwangere ook vaker specifieke lichamelijke klachten. Een ander complicatie die op kan treden is dat de groei van de baby niet optimaal verloopt. Het kindje blijft achter in groei.

Beide aandoeningen kunnen op zichzelf voorkomen, maar kunnen ook tegelijk optreden. Ze worden veroorzaakt door een probleem met de placenta. Het kan dan zo zijn dat het op een bepaald moment voor de baby veiliger is om eerder geboren te worden dan nog langer in de buik te blijven, soms zelfs voor de 37 weken.

Baby’s die te vroeg of te licht geboren worden, kunnen wat meer problemen hebben rondom hun geboorte of net daarna. We zien gelukkig maar zelden dat placentaproblemen leiden tot een late miskraam, overlijden van het kindje in de buik of overlijden in de eerste maanden na de geboorte.

Waarom zou u aspirine moeten gebruiken?

Om het risico op bovenstaande aandoeningen te verminderen is het gebruik van aspirine met u besproken. Het innemen van aspirine wordt geadviseerd van 12 tot 36 weken zwangerschap aan vrouwen met een verhoogd risico op deze aandoeningen. Aspirine zorgt ervoor dat de bloedplaatjes minder aan elkaar klonteren. Daardoor verbetert de doorstroming van het bloed. Aspirine werkt alleen preventief en is geen behandeling voor deze zwangerschapscomplicaties.

Hoe weet ik of ik een verhoogd risico heb?

Tijdens een van de eerste afspraken bij uw verloskundig zorgverlener, wordt er een zogenaamde intake gedaan. Tijdens deze intake worden er veel vragen gesteld. Aan de hand van de antwoorden op deze vragen wordt er bekeken of u een verhoogd risico heeft. Als er sprake is van 1 hoog risicofactor of 2 of meer matige risicofactoren zou het gebruik van aspirine zinvol zijn.

Hoog risicofactoren

Algemene voorgeschiedenis:

• Chronische hoge bloeddruk.
• Chronische nierziekten.
• Diabetes mellitus.
• Auto-immuunziekten zoals SLE of APS.

Verloskundige voorgeschiedenis:

• Zwangerschapsvergiftiging in eerdere zwangerschap (ongeacht de duur van de zwangerschap).
• Eerder een kindje met een laag geboortegewicht gekregen.

Matig risicofactoren

Verloskundige voorgeschiedenis:

• Als er tussen zwangerschappen meer dan 10 jaar tijd zit.
• Een overleden kindje na de 16 weken zwangerschap in de voorgeschiedenis.

Huidige zwangerschap:

• BMI van 35 of hoger.
• Leeftijd moeder 40 jaar of ouder.
• Eerste kindje.
• Zwangerschap na eiceldonatie.
• Meerlingzwangerschap.
• Moeder of zus van de zwangere met een zwangerschapsvergiftiging in de zwangerschap.

Wat kan ik zelf doen om mijn risico te verlagen?

Het belangrijkste is dat als u rookt, u daarmee stopt. Vraag zo nodig uw verloskundig zorgverlener of huisarts om hulp.

Verder is een gezonde leefwijze met gezonde voeding en voldoende beweging belangrijk. Extreem sporten is niet nodig, maar dagelijks een stuk wandelen of fietsen is prima. Probeer niet teveel aan te komen in de zwangerschap, ongeveer 10 tot 12 kg. Hoe zwaarder u bent, des te minder u zou moeten aankomen. Een diëtist kan u daarbij helpen.

Hoe moet ik aspirine gebruiken?

Tussen de 12 en de 16 weken begint u met het innemen van aspirine. Het liefst start u zo dicht mogelijk bij de 12 weken. U neemt dagelijks 160 mg. Het beste tijdstip van inname is in de avond, omdat de opname dan beter is. U kunt de medicatie innemen met of zonder eten. Als u een tablet vergeten bent, kunt u deze dezelfde dag nog innemen. Als u er pas de volgende dag achter komt, hoeft u de vergeten tablet niet extra te nemen. U stopt met het innemen van de aspirine zodra u de zwangerschapsduur van 36 weken bereikt. De aspirine heeft dan zijn werk gedaan.

Wat zijn de bijwerkingen van aspirine?

Er zijn maar weinig bijwerkingen bekend van aspirine, terwijl het al heel lang gebruikt wordt. Een zeldzame bijwerking is een maagbloeding. Neem contact op met uw verloskundig zorgverlener bij maagklachten en/of maagpijn. Soms wordt er preventief een maagbeschermer voorgeschreven, bijvoorbeeld als u ook andere medicatie gebruikt (een SSRI of corticosteroïden). Onderzoek rondom het gebruik van aspirine laat geen verhoogd risico zien op miskramen, vaginaal bloedverlies tijdens de zwangerschap of meer bloedverlies tijdens of na de bevalling.

In een aantal gevallen mag aspirine niet gebruikt worden:

• Bij een maagbloeding in de voorgeschiedenis.
• Bij een darmbloeding in de voorgeschiedenis.
• Bij een maagzweer.
• Bij een maaginfectie.
• Bij overgevoeligheid voor aspirine.
• Bij een astma aanval na gebruik van aspirine in het verleden.
• Bij lage bloedplaatjes.

Aspirine kan interactie geven met andere medicatie. Zorg dus dat uw verloskundig zorgverlener op de hoogte is van alle medicijnen die u gebruikt. Dit geldt voor zowel de door een arts voorgeschreven medicijn, als voor de medicijnen die u zelf bij de drogist of apotheek koopt (zelf-zorgmedicatie).

Is aspirine wel veilig voor mijn baby?

Aspirine is veilig in de zwangerschap. Er zijn geen aanwijzingen dat gebruik van aspirine in de zwangerschap leidt tot afwijkingen bij de baby op kortere of langere termijn. Aspirine helpt juist om het risico op problemen voor uw baby te verlagen door de kans op zwangerschapsvergiftiging en groeivertraging en de daarbij horende risico’s te verlagen.

Waar moet ik op letten?

Er wordt aspirine voorgeschreven, omdat u een verhoogd risico heeft op zwangerschapsvergiftiging en/of groeivertraging bij uw baby. Aspirine helpt, maar sluit complicaties niet uit. De groei van uw baby wordt door uw verloskundig zorgverlener goed in de gaten gehouden.

Voor u is het belangrijk contact op te nemen met uw verloskundig zorgverlener als u na 24 weken zwangerschap de volgende klachten ervaart:

• Erge hoofdpijn, die niet over gaat met paracetamol.
• Problemen met zien: sterretjes of vlekken zien.
• Pijn in de bovenbuik/strak gevoel om bovenbuik ter hoogte van het bh-bandje.
• Pijn tussen de schouderbladen.
• Misselijkheid en/of braken.
• Plotselinge toename van vocht vasthouden in het gezicht, de handen en de voeten.

Meer informatie

Heeft u nog vragen, stel ze dan gerust aan uw verloskundig zorgverlener.