Botoxinjecties bij blaasproblemen

Ruim een miljoen Nederlanders heeft last van een overactieve blaas. De blaas geeft dan te snel een signaal af dat deze vol is, terwijl dat (nog) niet het geval is. Hierdoor moet u vaak en plotseling naar het toilet, heeft u moeite de urine op te houden en plast u meestal maar kleine beetjes.

Oorzaken van een overactieve blaas

Bepaalde zenuwen en spieren rondom de blaas zorgen ervoor dat deze zijn werk doet. Als deze zenuwen of spieren ontregeld raken, functioneert de blaas niet meer goed. Dit kan komen door:

• Een vergrote prostaat
• Een operatie of bestraling van het bekken
• Bijwerkingen van medicijnen
• Het ouder worden
• Chronische aandoeningen, zoals diabetes
• Overgewicht
• Een neurologische (zenuw)aandoening

Het komt ook vaker voor dat er geen aanwijsbare oorzaak te vinden is.

Behandeling van een overactieve blaas

Er zijn meerdere manieren om een overactieve blaas te behandelen.

• Leefstijlaanpassingen: aanpassen van uw eet- en drinkpatroon, (hulp bij) afvallen.
• Blaastraining: leren de plas uit te stellen en op te houden.
• Bekkenbodemoefeningen: leren de bekkenbodemspieren actief aan te spannen en te ontspannen, waardoor de controle over de blaas/bekkenbodem verbetert.
• Medicijnen: met verschillende medicijnen kan ervoor gezorgd worden dat de blaasspier zich ontspant, zodat de blaas meer urine kan vasthouden.
• Zenuwstimulatie: de zenuwen die de blaas aansturen hebben dezelfde oorsprong als de zenuw in het been of de zenuwen ter hoogte van het heiligbeen. Door de zenuw in het been (PTNS) of bij het heiligbeen (SNM) te stimuleren, kan de zenuw die de blaas aanstuurt ‘rustiger’ worden. Zo kunnen klachten van de blaas verminderen. Deze behandeling is pijnloos.
• Botoxinjecties in de blaasspier: botox is een medicijn dat ervoor zorgt dat de blaasspier minder vaak en minder heftig samentrekt, zodat u minder snel aandrang voelt of minder urine verliest. Na gemiddeld zes tot negen maanden is de botox uitgewerkt. De klachten keren dan langzaam terug. De behandeling kan dan herhaald worden.

Het is goed om te weten dat er meerdere behandelingen mogelijk zijn bij een overactieve blaas zoals hierboven beschreven. In deze folder wordt de behandeling met botoxinjecties uitgebreider uitgelegd.

Voorbereiding op de behandeling

Vertel de arts vóór de behandeling

• of u medicijnen gebruikt (zoals bloedverdunnende medicatie),
• of u allergisch bent voor bepaalde geneesmiddelen,
• of u zwanger bent.

Sommige patiënten krijgen een tabletje antibiotica voor de behandeling. Deze krijgt u op recept van de uroloog.

Heeft u de dag voor de behandeling griep of koorts? Neemt u dan contact op met de polikliniek Urologie op telefoonnummer 0485-84 53 45. U hoort dan of het nodig is om een nieuwe afspraak te maken.

Eten en drinken

Bij een poliklinische behandeling onder plaatselijke verdoving mag u voor de behandeling gewoon eten en drinken.

Vindt uw behandeling plaats op de operatiekamer? Dan wordt tijdens het pre-operatief spreekuur met u afgesproken waar u in de dagen rondom de operatie op moet letten met eten en drinken.

Wat neemt u mee naar het ziekenhuis?

• Een geldig legitimatiebewijs.
• Het is prettig als u gemakkelijk zittende kleding draagt.

De behandeling

Hoe verloopt de behandeling?

Tijdens de behandeling ligt u op uw rug, met uw benen in de beensteunen. De verpleegkundige zal het betreffende gebied desinfecteren en een verdovende gel in de plasbuis brengen. Daarna wordt via een katheter de verdovende vloeistof in de blaas gebracht. De vloeistof in de blaas moet ongeveer 10-15 minuten inwerken. Daarna zal de uroloog via een kijkbuisje in de plasbuis op meerdere plekken in de blaas de botox injecteren. Dit is meestal op 10 plekken. De blaas wordt geleegd en u kan zich weer aankleden.

Als u zich goed voelt, mag u na de behandeling direct naar huis.

Weer thuis

Effect van de behandeling

De behandeling heeft bij 80 procent van de mensen het gewenste effect. Na vier tot tien dagen zijn de positieve effecten van de behandeling merkbaar.

Risico’s en complicaties

Het effect van de botox op de blaasspier kan zo hoog zijn dat het na de behandeling moeilijk is om de blaas leeg te plassen. Om de blaas te legen, moet u deze dan (tijdelijk) door middel van zelfkatheterisatie leegmaken. Dit is zeldzaam en gaat vanzelf over, naarmate de botox uitgewerkt raakt. Als u zichzelf moet katheteriseren, leert u op de polikliniek Urologie hoe dat moet. Vindt u zelfkatheterisatie eng of twijfelt u erover? Dan kunt u al voor de behandeling leren katheteriseren. Vraag uw behandelend uroloog naar deze mogelijkheid.

Adviezen voor thuis

Na een behandeling met botoxinjecties kunt u uw dagelijkse activiteiten direct hervatten.

Soms zit er nog wat bloed in de urine. Maakt u zich hierover geen zorgen. Dit verdwijnt meestal vanzelf. Om te voorkomen dat het bloed in de blaas gaat stollen, is het belangrijk dat u voldoende drinkt, ongeveer 1,5 tot 2 liter per dag.

Wanneer neemt u contact op met het ziekenhuis?

• Als u een blaasontsteking krijgt.
• Als er bloed of bloedstolsels bij uw urine zitten en het bloedverlies na twee weken niet vermindert.
• Als u hevig brandende pijn hebt bij het plassen.
• Als u niet meer kunt plassen.
• Bij aanhoudende of plotseling optredende koorts (boven de 38,5˚C).

Als bovenstaande problemen zich voordoen, neemt u dan contact op met de polikliniek Urologie via telefoonnummer 0485-84 53 45. ’s Avonds en in het weekend kunt u contact opnemen met de Spoedeisende Hulp via telefoonnummer 0485–84 53 31.

Ervaart u andere bijwerkingen? Meld dit dan bij uw uroloog.

Controle

Na de behandeling komt u na twee weken naar de polikliniek Urologie om te controleren of u de blaas goed leeg plast. Mocht dit niet het geval zijn, dan wordt in overleg met de uroloog bepaald of gestart moet worden met zelfkatheterisatie.

Na zes tot acht weken volgt een afspraak met de uroloog om het effect van de behandeling te evalueren.

Meer informatie

Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, stel deze dan gerust aan uw behandelend arts of neem contact op met de polikliniek Urologie via telefoonnummer 0485-84 53 45.