Behandelplan bedplassen bij kinderen
Uw kind heeft het intakespreekuur van het Boxmeers Kinder Incontinentie Team (Bo-KIT) bezocht. Naar aanleiding van de gesprekken en het onderzoek door de kinderarts en kinderbekkenfysiotherapeut, is bij uw kind de diagnose enuresis (= bedplassen) gesteld. In deze folder leggen we u uit wat ‘bedplassen’ inhoudt, hoe het komt dat uw kind ’s nachts in bed plast en wat het voorlopige behandelplan is voor uw kind.
Wat is bedplassen en waardoor wordt het veroorzaakt?
Wat de oorzaak van bedplassen is, weten we niet precies. Bij de meeste kinderen spelen meerdere factoren een rol:
- Als een kind geboren wordt, heeft het een kleine blaas en plast het heel vaak per dag kleine plasjes. Naarmate het kind groter wordt groeit ook de blaas, hoeft het minder vaak per dag te plassen en worden de plassen groter. Bij sommige kinderen is de groei van de blaas wat vertraagd: het kind heeft een te kleine blaas voor de leeftijd.
- Baby’s plassen ‘s nachts evenveel en vaak als overdag. Oudere kinderen en volwassenen plassen ‘s nachts minder veel en vaak. Dit komt omdat er een ‘antiplas-hormoon’ wordt aangemaakt als we slapen; dit hormoon remt de productie van urine door de nieren. Bij sommige kinderen is de aanmaak van dat antiplas-hormoon vertraagd: het kind maakt dan ’s nachts te veel urine aan.
- Als de blaas ’s nachts te vol wordt geeft het een aandranggevoel waar je normaliter wakker van wordt. Kinderen die last hebben van bedplassen worden niet wakker van dit aandranggevoel; ze moeten nog leren om wakker te worden van het gevoel van een volle blaas.
Welke klachten heeft een kind bij bedplassen?
We spreken van bedplassen als:
- een kind van vijf jaar in de afgelopen drie maanden ten minste tweemaal per week ’s nachts in bed heeft geplast
of - als een kind van zeven jaar of ouder ten minste eenmaal per maand in bed plast zonder andere lichamelijke ziekte en zonder andere symptomen.
Het kind heeft meestal overdag geen klachten. Hij/zij gaat een normaal aantal keer naar de WC om te plassen en te poepen, kan even ophouden en de broeken zijn droog en schoon. Maar ‘s nachts verliest het kind ongewild urine.
Soms heeft het kind behalve het bedplassen ook andere problemen met plassen en/of poepen. Bijvoorbeeld vaak overdag aandrang hebben of regelmatig natte of vieze broeken. Indien dit het geval is, dan zal het behandelplan zich eerst richten op het probleem overdag. Wanneer het plassen en/of poepen overdag goed gaat, kan de behandeling voor het bedplassen starten.
Hoe ziet het behandelplan van BOKIT eruit bij bedplassen?
Ieder kind is anders en ook de mate van het bedplassen kan erg verschillen. Daarom is het moeilijk om in deze folder weer te geven wat ‘het’ behandelplan voor uw kind zal zijn. We kunnen slechts weergeven welke behandeling meestal wordt gegeven bij deze diagnose en welke disciplines van Bo-KIT ingeschakeld worden bij uw kind.
Soms hebben we na de intake onvoldoende gegevens om de behandeling optimaal te kunnen starten. We verzoeken u dan om gedurende meerdere dagen thuis een drink/plasdagboek en/of een poepdagboek in te vullen. Dit geeft ons aanvullende informatie over:
- hoeveel uw kind drinkt en hoe dit verdeeld is over de dag;
- hoe vaak het gaat plassen en hoe groot de plassen zijn (overdag en ’s nachts);
- hoe vaak uw kind per week in bed plast;
- hoe vaak uw kind per week ontlasting heeft, hoe de ontlasting eruit ziet.
Op grond van de gegevens van de intake en van deze dagboeken kan de kinderarts bepalen of er mogelijk naast het bedplasprobleem ook sprake is van obstipatie of een ander plasprobleem. In dat geval moet namelijk eerst de obstipatie of het andere plasprobleem behandeld worden, zodat de behandeling voor het bedplassen een grotere kans van slagen heeft. De kinderarts vertelt u daarover meer, indien dit bij uw kind van toepassing is.
Indien er alleen sprake is van bedplassen bestaat de behandeling meestal uit:
- Het geven van uitleg over wat ‘bedplassen’ is. Dit doen we bij voorkeur samen met een ander kind met een vergelijkbaar probleem in de ‘plasklas’. Uw kind leert daar wat normaal plassen inhoudt en wat het probleem is bij bedplassen. De plasklas wordt gegeven door de kinderbekkenfysiotherapeut en duurt ongeveer 2 uur. Tijdens de plasklas krijgt uw kind veel te drinken, zodat het een aantal keer kan plassen op de speciale ‘computer-wc’ (uroflowmeter): we kunnen dan zien hoe lang uw kind plast, hoe krachtig de straal is, en of hij/zij goed ontspant tijdens het plassen. Met een echo kan bepaald worden of uw kind goed is leeg geplast.
- Blaastraining: als de blaas van uw kind te klein is voor de leeftijd, wordt er blaastraining gegeven door de kinderbekkenfysiotherapeut. Uw kind leert eerst om op de goede manier de bekkenbodemspieren te gebruiken en gaat daarna langzaam zijn/haar blaas groter trainen.
- Medicijnen: als uw kind ’s nachts nog te veel plas aanmaakt, kan de kinderarts medicijnen voorschrijven die de nieren ‘s nachts afremmen, zodat er minder plas aangemaakt wordt: een ‘namaak’ anti-plashormoon. Dit medicijn heet desmopressine (Minrin®)
- Een ‘droogbed-training’: als uw kind niet wakker wordt van het gevoel van een volle blaas, gaat hij/zij dat leren onder begeleiding van de urotherapeut. We noemen dit ‘droogbed-training’. Hierbij wordt vaak een plaswekker gebruikt. De urotherapeut geeft hier verdere uitleg over.
- Eventuele betrokkenheid van de psycholoog. Soms spelen emotionele en/of gezinsfactoren een rol bij het bedplasprobleem. Uw kind kan dan verwezen worden naar de kinderpsycholoog van het Bo-KIT. Zij bepaalt samen met u op welke wijze uw kind geholpen kan worden.
Op regelmatige basis is er een Bo-KIT-overleg, waarbij met verschillende behandelaren het verloop wordt besproken. Dit kan betekenen dat het behandelplan tussentijds wordt aangepast. Soms lopen dingen anders dan verwacht en daar spelen we dan natuurlijk op in. We geven uw kind behandeling op maat.
Drie vragen aan de urotherapeut
- Ga naar https://www.youtube.com/watch?v=CSjTCjvJZu4
- Scan de QR-code hiernaast.
Vier vragen aan de kinderbekkenfysiotherapeut
- Ga naar https://www.youtube.com/watch?v=H9h8q-PXhUI
- Scan de QR-code hiernaast.
Heeft u vragen?
Stel deze dan aan de behandelaar van uw kind, of neem telefonisch contact op met poli Kindergeneeskunde, op werkdagen bereikbaar van 8.30-16.30 uur, tel 0485-845505.