Fotodynamische therapie

Fotodynamische therapie is een behandeling waarbij de aangetaste huidcellen extreem gevoelig voor zichtbaar licht worden gemaakt. De huid wordt ingesmeerd met een crème met een werkzame stof (Metvix). Deze stof wordt door de aangetaste huidcellen opgenomen en omgezet tot een lichtgevoelige stof. Vervolgens worden de aangetaste cellen belicht, waardoor deze afsterven. Na enkele dagen worden ze vervangen door nieuwe, gezonde huidcellen.

Welke huidaandoeningen worden met deze therapie behandeld?

Deze behandeling is veilig, effectief en relatief eenvoudig toe te passen bij:

• (beginnende) vormen van huidkanker of als aanvullende behandeling na een operatieve ingreep van deze huidkanker;
• Actinische keratosen (dit zijn zonlichtbeschadigingen van de huid).

Verloop van de behandeling

Op de afgesproken datum meldt u zich bij de poli Dermatologie. Houdt u er rekening mee dat de totale behandeling vier tot vijf uur kan duren. Voor de behandeling is geen speciale voorbereiding nodig. Zonodig krijgt u een potje salicylzuurvaseline 20% mee om de te behandelen plek te ontschilferen (een week voor de behandeling mee starten).

De behandeling bestaat uit twee onderdelen, uitgevoerd door de assistente van de polikliniek. Als dit met de dermatoloog is afgesproken, wordt eerst het resterende deel van het aangetaste weefsel van uw huid verwijderd. De meeste mensen ervaren dit niet of nauwelijks als pijnlijk. Eventueel is een plaatselijke verdoving mogelijk. Vervolgens wordt de crème aangebracht. De met crème ingesmeerde huid wordt daarna bedekt met afdekfolie. Over de afdekfolie wordt een lichtwerende bedekking aangebracht. Hierna moet de crème 3 tot 3,5 uur inwerken. De poli-assistente komt u ophalen wanneer u aan de beurt bent voor het tweede gedeelte van de behandeling.

U mag het ziekenhuis niet verlaten. U wordt naar een wachtruimte gebracht waar een TV aanwezig is en tijdschriften en een krant liggen. U krijgt een broodmaaltijd aangeboden. Alléén als u hulpbehoevend bent, is het raadzaam iemand mee te nemen.

Het tweede deel van de behandeling volgt na ongeveer drie tot vier uur. De te behandelen huidafwijking wordt dan belicht met een intensieve rode lichtbundel. De lamp wordt ingesteld en hangt vijf centimeter boven deze plek. Het intens felle rode licht is niet schadelijk voor de ogen of de omringende huid. Omdat het niet prettig is om lang in het felle licht te kijken, krijgt u een donkere bril op of worden uw ogen afgedekt met aluminiumfolie en een brilletje. De assistente informeert regelmatig hoe u de behandeling ervaart. Als de behandeling klaar is, springt de lamp vanzelf uit. De behandelde plek wordt ingesmeerd en opnieuw afgedekt. Het verband moet 24 uur blijven zitten.

Daarna mag u het verband er zelf afhalen en insmeren met lanette creme. U krijgt een recept waarmee u de crème bij de apotheek kunt ophalen. Het insmeren doet u twee keer per dag gedurende 1 week.

Er is ook een speciale crème (Alhydran) die zorgt voor een snellere genezing, die met en zonder zonnefilter verkrijgbaar is bij uw apotheek. Echter deze crème wordt niet vergoed door de zorgverzekeraar en moet u dus zelf betalen. Vraag aan uw dermatoloog of aan de assistente om meer informatie.

De behandeling is niet pijnloos. De lamp is warm en brandt op de ingesmeerde plekken. Als er pijn optreedt, bereikt deze na ongeveer 5 minuten zijn hoogtepunt. Als u de behandeling te pijnlijk vindt, kan door koeling of zonodig onderbreking van de behandeling, geprobeerd worden de pijn te verlichten.

Na de behandeling

Aangetaste cellen worden afgestoten en nieuwe, gezonde cellen worden aangemaakt. Soms is er sprake van lichte pijn (tot 24 uur na de behandeling), roodheid (1 tot 2 weken), korstvorming (2 tot 5 dagen), zwellingen (2 tot 4 dagen) en kleurverandering van de huid (2 tot 4 weken).

Afspraak voor controle

Ongeveer 3 maanden na de behandeling heeft u een afspraak om het resultaat te bekijken en met uw dermatoloog te bespreken. Afhankelijk van uw aandoening is er een tweede behandeling nodig.

Aanbevelingen voor de toekomst

Vermijd langdurige blootstelling aan de zon en kunstmatige lichtbronnen, zoals een zonnebank. Bescherm uw huid bij zonnig weer met een zonnebrandcrème met minimaal SPF factor 20 met ook een goede uv-A bescherming. Meer informatie hierover leest u ook in de folder Zon en huid. Een hoofddeksel biedt ook een goede bescherming tegen overdadig zonlicht.

Meer informatie

Mocht u naar aanleiding van deze folder nog vragen hebben of meer informatie willen, dan kunt u contact opnemen met de poli Dermatologie. De poli is bereikbaar via telefoonnummer 0485–84 53 20.

Oktober 2020 – Versie 4
DER007