Maasziekenhuis Pantein Gebouw avond
  1. Home
  2. Behandeling & onderzoek
  3. Sterilisatie van de vrouw
Patiëntenfolder

Sterilisatie van de vrouw

Een definitieve vorm van anticonceptie

Een sterilisatie is een definitieve vorm van anticonceptie waarbij bij de vrouw beide eileiders worden afgesloten. Dit kan via een kijkoperatie (laparoscopie) in de buik waarbij de eileiders van buitenaf worden afgesloten. In deze folder leest u meer over de sterilisatie.

Wat is een sterilisatie?

Bij een sterilisatie gaat het er om dat de zaadcellen en de eicel elkaar niet kunnen bereiken zodat er geen zwangerschap kan ontstaan. Sterilisatie van de vrouw gebeurt via een operatie waarbij de gynaecoloog beide eileiders afsluit. Hierdoor kan de eicel niet meer worden bevrucht en kunt u dus niet zwanger worden. De eierstokken blijven echter nog steeds hun werk doen en maken dus nog steeds eicellen en vrouwelijke hormonen aan. Deze eicellen kunnen nu alleen niet meer door de eileider. Daardoor komen de eicellen in de buikholte terecht. Het lichaam ruimt deze eicellen uit zichzelf op.

Sterilisatie is definitief

Een sterilisatie is een keuze voor een definitieve ingreep. Het is dus belangrijk dat u weet wat de voordelen en de nadelen van een sterilisatie zijn en welke alternatieve mogelijkheden er zijn. Het is belangrijk dat u daar goed over nadenkt voordat u een beslissing neemt. Betrouwbare informatie hierover vindt u op www.degynaecoloog.nl.

Sommige vrouwen vinden dat hun seksuele leven na de sterilisatie verbeterd is. Na een sterilisatie bestaat er een kans op spijt dat u definitief niet meer zwanger kan worden. Bij hoge uitzondering kan er na een sterilisatie toch een zwangerschap ontstaan.

Spijt na een sterilisatie

Vrouwen die een sterilisatie ondergaan, zijn er zeker van dat zij geen kinderwens (meer) hebben. Toch komt het soms voor dat vrouwen en/of hun partner spijt krijgen van hun beslissing. In de meeste gevallen krijgen vrouwen spijt omdat ze in een nieuwe relatie toch een kinderwens blijken te hebben. Het percentage vrouwen dat spijt krijgt van hun sterilisatie is 6%. Hoe jonger je bent op het moment van de sterilisatie, hoe groter de kans is dat je spijt krijgt. Verder blijkt dat vrouwen die alleenstaand waren en nog geen kinderen hadden op het moment van de sterilisatie een grotere kans hebben om spijt te krijgen.

Om de kans zo klein mogelijk te maken dat u spijt krijgt van uw beslissing wordt er geadviseerd om heel goed na te denken voordat u een sterilisatie ondergaat. Kies niet voor een sterilisatie als u in een emotioneel moeilijke tijd zit. Denk hierbij aan relatieproblemen of problemen bij een zwangerschap, bijvoorbeeld na een miskraam of abortus. Hier komen veel emoties bij kijken en dit kan uw beoordelingsvermogen beïnvloeden. Als de sterilisatie een emotionele keuze is, heeft u later een grotere kans dat u spijt krijgt.

Menstruatie na een sterilisatie

Na de sterilisatie komt uw eigen cyclus weer op gang. Dat betekent dat u weer gaat menstrueren. Omdat het bloedverlies of de pijn tijdens de menstruatie hierbij kan tegenvallen, besluiten sommige vrouwen na de sterilisatie weer de pil te gaan gebruiken. Het is goed om hier van tevoren over na te denken.

De juiste zorgverzekering

Een sterilisatie valt niet binnen het basispakket van de zorgverzekering. U kunt bij uw verzekeraar navragen welke aanvullende verzekering u nodig heeft om deze operatie wel vergoed te krijgen. De vergoedingen verschillen per verzekeraar, per verzekeringspakket en soms ook per jaar. Het kan dus zinvol zijn om het aanbod van verschillende verzekeraars met elkaar te vergelijken.

Zorg ervoor dat u niet zwanger bent

Het is belangrijk om er zeker van te zijn dat u niet zwanger bent tijdens de sterilisatie. Zorgt u er daarom voor dat er geen kans bestaat dat er net een bevruchting heeft plaatsgevonden. Als u condooms gebruikt of als er een kans bestaat dat u zwanger bent, kunt u de sterilisatie het beste in de week van uw menstruatie laten uitvoeren.

Vervoer

Na de operatie mag u niet zelf autorijden. Zorg daarom dat u passend vervoer heeft geregeld.

Hoe verloopt een sterilisatie?

De sterilisatie kan plaatsvinden via een kijkoperatie. Een kijkoperatie in de buik heet een laparoscopie. Er worden meestal twee clipjes (een soort klemmetjes) op de eileider geplaatst. Minder vaak worden de eileiders dichtgebrand (coagulatie). Ook kunnen de eileiders beide geheel worden verwijderd. Dit maakt voor de duur van de ingreep niet uit.

De laparoscopische ingreep gebeurt meestal in dagbehandeling onder algehele verdoving (narcose). De gynaecoloog maakt in de onderrand van de navel een sneetje van ongeveer 1 cm en brengt een holle naald in de buikholte. Via deze naald wordt de buik opgeblazen om de eileiders door de kijkbuis te kunnen zien. Door een tweede sneetje boven het schaambeen wordt een instrument ingebracht om de sterilisatie uit te voeren. Uitgebreidere informatie over een kijkoperatie leest u in de folder Laparoscopie.

De operatie duurt ongeveer een half uur.

De arts

De gynaecoloog die u op de polikliniek spreekt, is niet altijd degene die de sterilisatie uitvoert: het kan zijn dat een andere gynaecoloog u behandelt. Ook dan wordt de sterilisatie op de afgesproken manier uitgevoerd. Heeft u hiertegen bezwaar, maak dit dan voor uw behandeling kenbaar.

Mogelijke bijwerkingen en complicaties

Zoals bij elke operatie kunnen er bijwerkingen en complicaties optreden. Bij een laparoscopische sterilisatie kunnen er complicaties optreden als gevolg van de algemene narcose of de instrumenten die door de buikwand worden ingebracht. Bij sterilisatie bestaat er een (klein) risico op een infectie en op het mislukken van de sterilisatie en is er een (geringe) kans op zwangerschap.

Een sterilisatie lukt niet altijd. Bij overgewicht of eerdere buikoperaties kan het inbrengen van de naald of de kijkbuis lastig zijn. Soms lukt het niet de clips op de juiste manier te plaatsen. Een enkele keer kan de gynaecoloog de eileiders niet zien door verklevingen. Dit komt vaker voor bij vrouwen die buikvliesontsteking, eileiderontsteking of eerdere buikoperatie(s) hebben meegemaakt. Er zijn op dat moment twee mogelijkheden: de operatie stoppen of de buik openmaken met een grotere snede (een zogenaamde bikinisnede). Als u bezwaar heeft tegen een dergelijke buikoperatie is het belangrijk dit van tevoren aan de gynaecoloog te vertellen.

Soms zijn de eileiders te dik of scheuren ze. Dan is het onmogelijk om clipjes aan te brengen. Het kan ook voorkomen dat de eileiders moeilijk vast te pakken zijn met het instrument waarmee de sterilisatie wordt uitgevoerd. De gynaecoloog maakt dan een derde sneetje in de zijkant van de buik.

Bij zeer hoge uitzondering (minder dan 1 op de 1000 vrouwen) treedt een complicatie op waarvoor een buikoperatie noodzakelijk is. Voorbeelden zijn beschadiging van de darm of blaas of een bloeding. Deze complicaties zijn over het algemeen goed te behandelen, maar vragen een langere ziekenhuisopname en een langduriger herstel. Een hele enkele keer is het niet te voorkomen dat u na het herstel klachten blijft houden.

Na de sterilisatie

Na een laparoscopische sterilisatie kunt u buikpijn hebben. Als dat nodig is, krijgt u hiervoor een pijnstiller. De pijn vermindert meestal de eerste uren na de sterilisatie en verdwijnt aan het eind van de dag. Bij sommige vrouwen blijft de pijn nog een paar dagen bestaan. Door het opblazen van de buik ervaren sommige vrouwen schouderpijn. Meestal verdwijnt dit dezelfde dag. Soms kunt u enkele dagen na de ingreep wat bloed uit de schede verliezen. De wondjes in uw buik zijn meestal gehecht. Voordat u weer naar huis gaat, hoort u of de hechtingen verwijderd moeten worden of dat deze vanzelf oplossen. Met de hechtingen kunt u gewoon douchen of in bad gaan.

Wanneer neemt u contact op met het ziekenhuis?

In de volgende gevallen neemt u contact op met de polikliniek Gynaecologie:

  • Bij hevige buikpijn.
  • Bij koorts, hoger dan 38°C.
  • Bij misselijkheid en eventueel braken.
  • Bij andere klachten die voor u zorgwekkend zijn en die u niet goed kunt verklaren.

Als zich thuis bovenstaande problemen voordoen, neemt u dan contact op met de polikliniek Gynaecologie op telefoonnummer 0485-84 55 60. Buiten kantooruren kunt u contact opnemen met de Spoedeisende Hulp op telefoonnummer 0485-84 53 31.

De kans op zwangerschap na een sterilisatie

Een laparoscopische sterilisatie is direct na de operatie betrouwbaar als anticonceptie. Geen enkele vorm van anticonceptie biedt echter 100 procent garantie dat u nooit meer zwanger zult worden. Ook na een sterilisatie bestaat er een kleine kans dat u toch nog zwanger wordt.

Na een laparoscopische sterilisatie worden 2 tot 5 per 1.000 vrouwen zwanger in de loop van hun leven. De redenen hiervoor zijn verschillend. De clip die bij een laparoscopische sterilisatie wordt geplaatst, kan van de eileider afglijden, zelfs als deze aanvankelijk goed is geplaatst. Ook kunnen de eileiders weer aan elkaar groeien waardoor er opnieuw een doorgang ontstaat voor de zaadcellen. Dit kan ertoe leiden dat u alsnog zwanger kunt worden.

Kan de sterilisatie ongedaan gemaakt worden?

Na een laparoscopische sterilisatie kunnen de eileiders hersteld worden. Hiervoor is een grote operatie nodig die behoorlijk zwaar is. De kans op zwangerschap na een hersteloperatie is ongeveer 40 tot 85 procent en hangt onder andere af van de gebruikte sterilisatiemethode en de plaats waar de eileiders afgesloten zijn.

Na een hersteloperatie heeft u een hoger risico op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap (2 procent). Een hersteloperatie is duur en wordt niet vergoed door de zorgverzekering. U kunt ook kiezen voor een IVF-behandeling. De kans op een zwangerschap bij 3 IVF-behandelingen is ongeveer 60 procent. Dit is ook afhankelijk van uw leeftijd.

Tot slot

Het is belangrijk dat u zeker bent van uw beslissing om u te laten steriliseren. Twijfelt u, neem dan meer tijd. Overleg ook met uw huisarts en overweeg eventueel minder definitieve vormen van anticonceptie.

Meer informatie

Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, neemt u dan gerust contact op met de polikliniek Gynaecologie, telefoonnummer 0485-84 55 60.

Meer informatie over sterilisatie bij de vrouw vindt u ook op:
www.degynaecoloog.nl
www.thuisarts.nl

Specialismen